02-03-2020, Saat: 23:05
İhsan, "hakkından fazalsını vermek, iyilik yapmak, bağışlamak, cömertlik yapmak" anlamlarndadır. Bir işin veya görevin en güzel ve kusursuz olarak yapılması ihsandır. İbadetlerin ve ahlaki görevlerin mükemmel yapılması da ihsandır.
mendub.com Allâhü Teâlâ; "Muhakkak ki Allâh, adalet ve ihsanı (iyiliği), akrabaya yardımı emreder; çirkin işleri, fenalık ve azgınlığı da yasaklar. (Nahl Suresi, ayet:90)" buyurmuştur. Bu ayette ihsan adalet ve bir arada zikredilmiştir. Adalet, hakkı sahibine vermektir. Hakkından fazlasını vermek olan "ihsan', adaletten daha üstün durumdadır.
Kur'an-ı Kerim'deki ihsanla ilgili ayetlerden birkaçı şunlardır: "İyilik ediniz, çünkü Allâh iyilik ve ihsanda bulunanları ever." (Bakara Suresi, ayet:195)
"Muhakkak ki, iyilik (ihsan) edenlere Allâh'ın rahmeti çok yakındır." (A'raf Suresi, ayet:56)
mendub.com "Biz insana, ana babasına iyilik (ihsan) etmesini tavsiye ettik..." (Ahkaf Suresi, ayet:15)
Cebrail (a.s.), bir gün Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'e birarap kıyafetinde gelmiş ve ona, İslam, iman, ihsan ve kıyamet hakkında sorular sormuştu. Cebrail'in "İhsan nedir?" sorusuna Resûlullâh Efendimiz (s.a.v.), şöyle cevap vermiştir: "İhsan, Caneb-ı Hakk'ın huzurunda, O'nu görüyormuş gibi ibadet etmendir. Her ne kadar sen O'nu gönmüyorsan da, şüphesiz O seni görmektedir. (Buhari, İman, 36)"
Allâh'ın emirlerine uyan her hayırlı iş, ibadetler ve diğer işler yapılırken, O'nun huzurunda gibi hissedilerek yapılınsa, o zaman ihsan mertebesine ulaşılmış olur.
'İhsan', sözlükte, bir işin en güzel şekilde yapmak anlamına gelir. Resûl-i Ekrem (s.a.s.), bu manaya gelen bir hadisinde, mendub.com "Allâh her işte ihsan emretmiştir" (Müslim, "Sayd", 57) buyurarak, müminlerin, yaptıkları her işi en güzel şekilde (ihsan kalitesinde) yapmakla yükümlü olduklarını bildirmiştir. Zira böylece kişi, 'muhsin' sıfatını kazanıp Allâh’ın sevgisine mazhar oalcaktır (Bakara, 2/195).
İhsan kavramının ibadet ve kulluk hususlarına yönelik bir manası daha vardır. Bu, Cibril hadisi olarak bilinen şu rivayette dile getirilir: mendub.com "İhsan Allâh'a sanki onu görüyormuş gibi kullukta bulunmandır. Her ne kadar sen onu görmesen de, O seni görmektedir (Müslim, "İman", 1)
Buna göre ihsan mertebesine ulaşmış kişi, Allâh’ın her an kendisini gördüğünü ve her yaptığını bildiğini hatırından hiç çıkarmaz.
İhsan ayrıca insanlar arası ilişkilerdeki ideal ölçüyü de ifade etmektedir.
mendub.com Allâhü Teâlâ; "Muhakkak ki Allâh, adalet ve ihsanı (iyiliği), akrabaya yardımı emreder; çirkin işleri, fenalık ve azgınlığı da yasaklar. (Nahl Suresi, ayet:90)" buyurmuştur. Bu ayette ihsan adalet ve bir arada zikredilmiştir. Adalet, hakkı sahibine vermektir. Hakkından fazlasını vermek olan "ihsan', adaletten daha üstün durumdadır.
Kur'an-ı Kerim'deki ihsanla ilgili ayetlerden birkaçı şunlardır: "İyilik ediniz, çünkü Allâh iyilik ve ihsanda bulunanları ever." (Bakara Suresi, ayet:195)
"Muhakkak ki, iyilik (ihsan) edenlere Allâh'ın rahmeti çok yakındır." (A'raf Suresi, ayet:56)
mendub.com "Biz insana, ana babasına iyilik (ihsan) etmesini tavsiye ettik..." (Ahkaf Suresi, ayet:15)
Cebrail (a.s.), bir gün Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'e birarap kıyafetinde gelmiş ve ona, İslam, iman, ihsan ve kıyamet hakkında sorular sormuştu. Cebrail'in "İhsan nedir?" sorusuna Resûlullâh Efendimiz (s.a.v.), şöyle cevap vermiştir: "İhsan, Caneb-ı Hakk'ın huzurunda, O'nu görüyormuş gibi ibadet etmendir. Her ne kadar sen O'nu gönmüyorsan da, şüphesiz O seni görmektedir. (Buhari, İman, 36)"
Allâh'ın emirlerine uyan her hayırlı iş, ibadetler ve diğer işler yapılırken, O'nun huzurunda gibi hissedilerek yapılınsa, o zaman ihsan mertebesine ulaşılmış olur.
'İhsan', sözlükte, bir işin en güzel şekilde yapmak anlamına gelir. Resûl-i Ekrem (s.a.s.), bu manaya gelen bir hadisinde, mendub.com "Allâh her işte ihsan emretmiştir" (Müslim, "Sayd", 57) buyurarak, müminlerin, yaptıkları her işi en güzel şekilde (ihsan kalitesinde) yapmakla yükümlü olduklarını bildirmiştir. Zira böylece kişi, 'muhsin' sıfatını kazanıp Allâh’ın sevgisine mazhar oalcaktır (Bakara, 2/195).
İhsan kavramının ibadet ve kulluk hususlarına yönelik bir manası daha vardır. Bu, Cibril hadisi olarak bilinen şu rivayette dile getirilir: mendub.com "İhsan Allâh'a sanki onu görüyormuş gibi kullukta bulunmandır. Her ne kadar sen onu görmesen de, O seni görmektedir (Müslim, "İman", 1)
Buna göre ihsan mertebesine ulaşmış kişi, Allâh’ın her an kendisini gördüğünü ve her yaptığını bildiğini hatırından hiç çıkarmaz.
İhsan ayrıca insanlar arası ilişkilerdeki ideal ölçüyü de ifade etmektedir.
