Abdest ve gusül gibi bedeni temizliğin faydasının tam olması, batıni (iç) temizlik iledir. O da ihlas üzere olmak, kin ve hasedden temizlenip uzaklaşmak, Allâh'ın zikrinden alıkoyan her şeyden kalbi temizlemek ile olur. Bu halde insan Allâhü Teâlâ'ya, sırf emirne uymak için aciziyetini itiraf ile ibadet eder.

Allâhü Teâlâ'ya, emrine ve rızasına uygun ihlas üzere ibadet eden kişi -her nerede olsa- Allâh'ın inayetine, yardımına kavuşur ve bilmediğini öğrenir. Ayet-i kerimede (mealen): mendub.com "...Hem Allâh'tan korkun, Allâh size ilim öğretiyor..." (Bakara Suresi, ayet 282) buyuruldu. Yani Allâh'tan korkunuz, azabından korununuz, vikayesine (Allâh'ın himayesine, konumasına) giriniz; Allâh size daha çok ilimler öğretecektir.

Namaz kılmamanın mazereti olabilir mi? Bazı iş yerlerinde namaz kılmaya fırsat verilmemesi bir mazaret sayılır mı?

Bilindiği gibi akıllı ve ergenlik çağına ulaşan her Müslümanın namaz kılması farzdır. Terk edilmesi ve geciktirmeyi caiz kılan meşru bir mazeret bulunmaksızın vaktinde eda edilmeyip kazaya bırakılması, en büyük günahlardan biridir. Namaz, uyuyakalmak, unutmak ve başla da olsa ima ile kılamayacak kadar hasta olmak gibi meşru bir mazeret bulunmadıkça kazaya bırakılmaz. Hz. Peygamber (s.a.v) mendub.com "Biriniz uyuyakalır veya unutur da bir namazı vaktinde kılamaz ise, hatırladığı vakit o namazı kılsın." buyurmuştur.

Öfkenin ilacı dörttür:

1. Abdest almak. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyurdular ki:
mendub.com "Öfke şeytandan (yani şeytanın vesveselerinden)dir, şeytan da ateşten yaratılmıştır. Ateş su ile söndürülür. Sizden biriniz öfkelendiğinde abdest alsın."

2. Ayakta ise otumak, oturuyorsa ayağa kalkmak.

3. E'üzü okumak.

4. Öfkeyi defetmek için Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'in Hz. Aişe validemize tavsiye ettiği şu duayı okumak:
"Ey Aişecik! (öfkelendiğinde) mendub.com Allahümmağfirli zenbi, ve ezhib ğayza kalbi ve ecirni mine'ş-şeytan."

Bu duanın tercümesi şudur: 'Ey Allâh'ım, benim günahımı mağfiret buyur (affet), kalbimin öfkesini gider ve beni şeytandan koru."

Muharremin 1 ile 10'u arasında bir defa olmak üzere, 2 rek'atte bir selam vererek 6 rek'at mendub.com namaz kılınır. Bu namaz akşamla yatsı arasında kılınabileceği gibi, bu vakitte kılınamadığı taktirde yatsıdan sonra da kılınabilir. Namaza şöyle niyet edilir:

"Niyet eyledim Ya Rabbi senin rıza-yı şerifin için namaza. Herhangi bir komşumun ve din kardeşimin veya herhangi bir kimsemin bana geçmiş ise hakkın ödenmesi için.", Allâhü Ekber...

1. rek'atte: 1 Fatiha-i Şerife, 1 Ayetü'l-Kürsi, 11 İhlas-ı Şerif.
2. rek'atte: 1 Fatiha-i Şerife, 10 İhlas-ı Şerif.
3. rek'atte: 1 Fatiha-i Şerife, 1 Elhakümü't-tekasur, 11 İhlas-ı Şerif.
4. rek'atte: 1 Fatiha-i Şerife, 10 İhlas-ı Şerif.
5. rek'atte: 1 Fatiha-i Şerife, 3 Kul ya eyyühe'l-kafirun, 11 İhlas-ı Şerif.
6. rek'atte: 1 Fatiha-i Şerife, 10 İhlas-ı Şerif okunur.
namazdan sonra dua edilir. (Dua ve İbadetler)

Muharremin 9'uncu ve 10'uncu geceleri birer tesbih namazı kılmalıdır. Yine 9'uncu ve 10'uncu geceleri teheccüd vaktinde Allâh rızası için 4 rek'at namaz kılınır. Her rek'atte Fatiha-i şerifeden sonra 50'şer İhlas-ı şerif okunur.

Bu günlerde hatm-i enbiya'ya devam etmelidir. Bilhassa 9'uncu günü akşamı, (yani 10'uncu gecesi) hatm-ı enbiya yapılması çok faziletlidir.

Muharrem ayı içerisinde mümkün olduğu kadar çok istiğfar etmelidir.

Muharrem ayının onuncu (Aşura) günün; önceki bir gün yahut sonraki bir gün ile birlikte oruç tutmak sünnettir. Yalnız Aşura günü oruç tutmak tenzihen mekruhtur. Hadis-i şerifte, mendub.com "Aşura orucunu tutunuz ve ona dokuzuncu yahut on birinci günü ilave ederek Yahudilere muhalefet ediniz, onlara benzemeyiniz" buyurulmuştur.

Hutbe: mendub.com Cumâ ve bayram namazlarında, ibâdet niyetiyle minberde okunan duâ ve nasîhate denir. Cumâ namazında hutbe farzdır ve namazdan evvel okunur. Bayram namazlarında sünnettir ve namazdan sonra okunur. Hutbe okuyana "Hatîb" denir. Merdivenle çıkılıp hutbe okunan yüksek yere "Minber" adı verilir.

İmâm hutbe okumak için minbere çıkınca, namaza başlamak ve konuşmak mekrûhtur. Hatîbin minbere çıkmasından önce başlanan Cuma sünneti ise kırâati hafif tutularak bitirilir. namaz kılarken yapılması harâm olan her şey hutbe dinlerken de harâmdır.

Hutbe esnâsında cemâatin Kurân-ı kerîm ve tesbîh okuması, aksırana "yerhamükallâh" demesi, selâm vermesi ve alması mekrûhtur, ancak gizlice söylenebilir. İmâm "innallâhe ve melâiketehû yüsallûne ..." âyet-i celîlesini okuduğunda ve mendub.com Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'in ismi anıldığında da gizlice salavât-ı şerîfe getirilir. Okunan hutbeyi edebe uygun bir şekilde oturarak, etrafa bakınmadan, uyuklmadan dikkatlice dinlenmelidir.

Hutbeyi uzatmamak sünnettir. Hutbenin kısa vee cemâate faydalı hazırlanması, hatîbin ehliyet ve fazîletine delildir.

Muharrem ayı, hicri senenin birinci ayıdır. Bu ayın el gecesi, akşam ile yatsı arasında Allâhü Teâlâ'nın rızası için iki rek'at namaz kılınır. Namaza şöyle niyet edilir: mendub.com "Ya Rabbi, bizi yetiştirmiş olduğun bu seneyi hakkımızda mübarek kılman; afv-ı ilahine, feyz-i ilahine mazhar kılman; dünyevi ve uhrevi saadetlere nail eylemen için." Allâhü Ekber.

Her iki rek'atte 7 Fatiha-i Şerife, 7 Ayetü'l Kürsi, 7 İhlas-ı Şerif okunur. Namazdan sonra:
11 defa: "La ilahe illallahü vahdehu la şerike leh. Lehü'l-mülkü ve lehü'l-hamdü yuhyi ve yümit. Ve hüve hayyün la yemut. Biyedihi'l-hayr. Ve hüve ala külli şey'in kadir."
11 İstiğfar-ı Şerif,
11 Salavat-ı Şerfe okunup dua yapılır.
Duada, geçmiş senenin günahlarının affı ve yeni seneye günahsız girmek için iltica edilir.

Muharremin birinci gecesi ayrıca şu şekilde niyet ederek bir Tesbih namazı kılınır:
mendub.com "Ya Rabbi, bu yeni senede beni mağfiret-i ilahiyene, rıza-yı ilahine ve hidayet-i ilahine mazhar eyle. Yeni açılan amel defterimi rıza-yı ilahine muvafık amel ile doldurmayı bana nasip eyle. Beni gadab-ı ilahine duçar edecek amellerden muhafaza buyur."

Tesbih namazında şunlar okunur:
1. rek'atte: 1 Fatiha-i Şerife, 1 Ayetü'l-Kürsi,
2. rek'atte: 1 Fatiha-i Şerife, 1 Amene'r-Rasulü... (Sure-iAl-i İmran'ın ilk 2 ayeti de ilave edilerek)
3. rek'atte: 1 Fatiha-i Şerife, 1 hüvellahüllezi...
4. rek'atte: 1 Fatiha-i Şerife, 1 İhlas-ı Şerif.

Namazdan sonra istiğfar edilir, salavat-ı şerife getirilir ve arkasından dua yapılır. (Dua ve İbadetler, Fazilet Neşriyat)

Tevbe Suresi'nin, 36. ayet-i kerimesinde; (mealen)
mendub.com "Muhakkak ki; Allâhü Teâlâ katında ayların sayısı, Cenâb-ı Hakk'ın kitabında gökleri ve yeri yarattığı günden beri on ikidir. Bunlardan dördü haram olanlardır..." buyrulmuştur. Bu aylar Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Receb aylarıdır. Bunlara eşhuru hurum; (haram aylar) denilir.

Bu aylarda yapılan isyanın günahı diğerlerinden daha şiddetli, ibadetin sevabı diğerlerinden daha kıymetli olduğundan öbür aylardan daha fazla hürmet edilmesi lazım gelir.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) mendub.com "Muharrem ayından bir gün oruç tutan kimseye, bir gününe otuz günlük sevab vardır." buyrmuştur.

Bir başka hadis-i şerifte; "...ramazan orucundan sonra oruçların en faziletlisi Muharrem ayında tutulan oruçtur." buyrulmuştur.

Bir namazı vaktinde kılmaya eda, vaktinden sonra kılmaya kaza denir. müslüman beş vakit namazın vaktinde edasıyla mükelleftir.

Bir namazın mendub.com vaktini özürsüz geçirmek büyük günahtır ve kaza etmekle ortadan kalkmaz. Kaza etmekle yalnız terk etmenin günahı giderilir ve namazı kaza edince bundan dolayı azap olunmaz. Fakat te'hirin (vaktini geçirmenin) günahı için kaza ettikten sonra tevbe etmek icab eder. Kaza etmeden tevbe sahih (makbul) değildir. Zira tevbenin şartlarından biri -şüphesiz- günahtan vazgeçmektir.

Kaza namazları ile meşgul olmak, uğraşmak, nafile namazları ile uğraşmaktan daha iyi ve daha mühimdir. Fakat farz namazların -müekked olsun olmasın-, sünnetler bundan müstesnadır. Bu sünnetleri terk ederek bunların yerine kazaya niyet edilmesi yerine bu sünnetlere niyet edilmesi evladır. Hatta kuşluk, evvabin, teheccüd ve tesbih namazları gibi nafile namazlar da böyledir. Bunlara da böyle nafile olarak niyet etmek evladır. Çünkü bu sünnetler, farz namazları tamamlar.

Kaza namazlarının ise, muayyen vakitleri olmadığı için onların her zaman kaza edilmesi mümkündür.

Kaza, mendub.com cum'anın haricindeki beş vaktin farzı ile vitir namazına mahsustur. Vakit namazlarının (sünnetleri) vaktinden sonra kaza olunmaz. Yalnız sabah namazının sünneti -farzıyla beraber kazaya kalmişsa- o günün öğle namazından evvel kaza olunabilir.

Muharrem ayının onuncu günü Âşûrâ günüdür. Âşûrâ gününde çok büyük ve mühim hâdiseler meydana gekmiştir. Fakîh Ebülleys Hazretleri'nin Tenbîhü'l-Gâfilîn kitabında rivâyet ettiği hadîs-i şerîfte, Âşûrâ günü meydana gelen hâdiselerden bâzıları şunlardır:

mendub.comGöklerin ve yerin yaratılması,

Âdem aleyhisselâmın tevbesinin kabul edilmesi,

Nûh aleyhisselâmın gemisinin karaya oturması,

Mûsâ aleyhisselâmın, Firavun'un şerrinden kurtulması ve Firavun'un helâk olması,

İbrâhim aleyhisselâmın dünyâya gelmesi ve ateşten kurtulması,

mendub.comEyyûb aleyhisselâmın hastalıktan şifâ bulması,

Yûnus aleyhisselâmın balığın karnından kurtulması,

Süleyman aleyhisselâma saltanat verilmesi,

Hz. Hüseyin (r.a.)'in şehîd edilmesi.

Kıyâmetin kopması da Âşûrâ günü olacaktır.

Hanefi mezhebire göre namazların sonunda önce sağ tarafa, sonra sol tarafa yüz çevirerek selam vermek vaciptir. Bu selamda mendub.com "es-Selâmü aleyküm ve rahmetullah" cümlesinin "es-Selâm" kısmını söylemek vâcip, "aleyküm ve rahmetullah" kısmını söylemek ise sünnettir. Bir görüşe göre de, sağa selam verilmesi vacip, sol tarafa selam verilmesi sünnettir. Namazdan çıkılması, bütün imamlara göre yalnız bir selam ile olur, bununla namaz biter (Merğînânî, el-Hidâye, I, 52; Zeylaî, Tebyînü'l-Hakâik, I, 125).