Peygamber Efendimiz (s.a.v.), kurbanın emredilmesinden itibaren her sene kurban kesmiş, vefatından sonra da kendisi adına kurban kesilmesini vasiyet etmiştir. Haneş (radıyallahu and) şöyle anlatır:
mendub.com "Hazret-i ali'yi iki adet koç kurban ederken gördüm:
-'Niçin böyle yapıyorsun' diye sordum:
-'Resûlullâh Efendimiz (s.a.v.) bana, vefatından sonra kendisi için de kurban kesmemi vasiyet buyurmuştu. İşte ben O'nun vasiyetini yerine getirmek üzere kesiyorum! bundan sonra da kesmeye deva edeceğim!' dedi." (Ebu davud, Edahi, 1-2/2790; Ahmed, I,107)

Kurban kesmekten asıl maksat, İbrahim ve İsmail (aleyhisselam)'ın hayal ötesi teslimiyetlerini hatırlayıp onlardaki ilahi hikmetlerden nasib almak, Allâh'a takva ve İhlas ile kulluk etmek ve bu hususlarda gönüllerin ağah olmasıdır. Hazret-i Mevlana şu ikazda bulunur:
mendub.com "Keçinin gölgesini kurban etmeye kalkışma!"
Yani kurban ibadetinin özünü unutup da sadece şekliyle meşgul olarak kendimizi kandırmamalıyız. Onun ruhaniyet, hikmet ve feyzinden hisseler almalıyız. Bir büyüğe hediye edince utanacağımız bir şeyi Allâh için kurban olarak takdim etmemeliyiz. Zira Allâhü Teâlâ, büyüklerinin büyüğüdür ve O, her şeyin en seçkinine, en kışmetlisine herkesten ziyade layıktır." (Muvatta, Hacc, 147)

Ne beslersin bu teni;

kabirde kuş, kurt yer gider.


Cümleler doğrudur sen doğru isen,

Bulunmaz mendub.com doğruluk sen eğriysen.


Yunus Emre

mendub.com Orucun temel unsuru ve anlamı, belirli zaman diliminde yeme, içme ve cinsel ilişkiden uzak durmaktır. Diğer bir ifadeyle nefsi, iştah ve şehvet duyduğu şeylerden mahrum etmektir.

Orucu bozan şeylerin bir kısmı sadece kazayı gerektirirken, diğer kısmı hem kaza, hem de kefareti gerektirir.

Sadece kazayı gerektiren şeyler:
Yolculuk, hastalık gibi meşru bir mazerete dayalı olarak bozulan orucun, sadece kaza edilmesi gerekir. Ayrıca kasıt olmaksızın yemek-içmek; beslenme amacı ve anlamı taşımayan, yenilip içilmesi mutat olmayan veya insan tabiatının meyletmediği şeylerin yenilip içilmesi orucu bozup, sadece kazasını gerektirir.

Kaza ve kaferet gerektiren durumlar
Ramazan ayında oruca niyet edildikten sonra, bir mazeret olmaksızın kasten yemek, içmek ve cinsi münasebette bulunmak, kefareti gerektirir. Ayrıca bozulan orucun kaza edilmeside gerekir.

mendub.com Orucu mazeretsiz olarak kasten bozmanın kefareti ise; iki kamerî ay veya 60 gün ara vermeksizin oruç tutmaktır. Buna gücü yetmeyen, 60 fakiri bir gün ya da bir fakiri 60 gün doyurmalıdır.

Orucu ubozup, yalnız kaza gerektiren şeylerden bazıları:
1. Hata ile bozulursa,
2. Boğaza kar ve yağmur kaçarsa,
3. Zorla bozdurulursa,
4. Burna sıvı ilaç koyarsa,
5. Burna kolonya çekerse,
6. Mukim iken başladığı orucu, seferde bozarsa,
7. Ud ağacı, amber ile tütsülenip dumanını çekerse,
8. Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekerse,
9. Kulağın içine ilaç damlatılırsa,
10. Derideki yaraya konan ilaç içeriye girerse,
11. Vücuda iğne ile ilaç şırınga ederse,
12. İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusarsa,
13. Dişi kanayan veya diş çektiren kimse, ağzındaki kanı yutarsa veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutarsa,
14. İmsak vakti sittiğini bilmeden yiyip-içerse,
15. Güneş battı zannederek orucunu bozarsa,
16. Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutarsa,
17. Ağrıyan dişini morfin vurdurarak çektirmek zorunda kalan kimse, orucu bozulduğu için morfin vurdurarak çektirmek zorunda kalan kimse, orucu bozulduğu için yiyip içerse, sadece kaza icap eder,
18. Abdest alırken boğaza su kaçarsa,
19. Kağıt, taş, pamuk, ot, pişmemiş pirinç... gibi ilaç ve gıda olmayan şeyi yutarsa,
20. Uyurken ağzına su akıtılırsa,
21. Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeğe devam ederse,
22. Ramazanda imsak vaktine kadar niyet etmeyip, daha sonra niyet etse, öğleden evvel veya sonra, orucunu bozarsa,

Bunların hepsinde oruç bozulur ve bayramdan sonra, bir günü için yalnız bir gün kaza etmek lazım olur.

Ehl-i Beyt,Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in ailesidir. mendub.com "Ey Peygamber'in Ehli Beyt'i! Şüphesiz Allâh, sizden kusuru giderip tertemiz yapmak ister." (Ahzâb, 33/33) ayeti nazil olduğu zaman, ashabın Peygamber Efendimiz'e Ehl-i Beyt'in kim olduğunu sormaları üzerine, Allah Rasulü Hz. Ali, Hz. Fâtıma, Hz. Hasan ve Hz. Hüseyin'i yanına çağırarak, abasının altına almış ve onların Ehl-i Beyt'i olduğunu ifade etmiştir. Bu olay nedeniyle Ehl-i Beyt, Âl-i Abâ olarak da isimlendirilmektedir. Kültürümüzde ise Âl-i Abâ, "beş esmâ" şeklinde telaffuz edilmektedir.

Allâhü Teâlâ, Hz. Peygamber'e vahyettiği şu ayette, ondan Ehl-i Beyt'ine muhabbeti istemektedir. mendub.com "Ey Muhammed! De ki: Ben sizden buna karşı yakınlara sevgiden başka bir ücret istemem. Kim güzel bir iş işlerse onun güzellliğini artırırız. Doğrusu Allâh, bağışlayandır, şükrün karşılığını verendir." (Şûrâ, 42/23).

Ehl-i Beyt neslinden geldikleri için "seyyid" şeklinde isimlendirilen insanlar Anadolu'da; Hz. Muhammed'in çok sevdiği torunu, Kerbelâ şehitlerinin serdârı Hz. Hüseyin'in bir armağanı, Fâtımatü'z-Zehrâ annemizin evladı olarak karşılanmıştır.

Müdrik sözlükte mendub.com "idrak etmiş, yetişmiş, kavuşmuş" gibi anlamlara gelir. Dini terim olarak, imama en geç birinci rekâtın rükûunda yetişip namazını imamla birlikte kılan kişiye denilir.

mendub.com "Allâh'ım!

Beni bağışla, bana merhamet et, beni cezalandırmaktan vazgeç

ve beni affet, şüphesiz sen çok bağışlayan, çok merhametli olansın."


(İbn Ebû Şeybe, Duâ, 1, No: 29148)

Kur'ân-ı Kerîm okumaya başlarken mendub.com "e'ûzü" okumak Allâhü Teâlâ'dan izin istemektir. Kur'ân-ı Kerîm'i okumak Allâhü Teâlâ'ya münâcâttır. Okuyacak kimsenin, dili ve kalbi temiz olmalıdır. Zîrâ Allâh'tan başkasıyla alâkalandığında kalbde, Allâh'ın zikrinden başka faydasız (fuzûlî) söz söylediğinde dilde, temizlenmesi lâzım gelen bir nevi mânevî kirlilik hâsıl olur. Kur'ân-ı Kerîm okurken dil ve kalbin temizliği e'ûzü okumak iledir. Ancak abdestli olanların dokunbileceği Kur'ân-ı Kerîm'i okumaya, önce e'ûzü ve besmele ile başlanır. İster sûrenin başından başlasın, ister ortasından Kur'ân-ı Kerîm okumaya e'ûzü ile başlamak sünnettir. Âyet-i kerîmede meâlen şöyle buyurulmuştur.

mendub.com "İmdi, Kur'ân-ı Kerîm'i okuyacağın vakit evvelâ (e'ûzü billahi mine'ş-şeytâni'r-racîm' diyerek) o kovulmuş şeytandan hemen Allâh'a sığın." (Nahl Sûresi, âyet 98)

Kur'ân-ı Kerîm'i okumaktan istifâde edebilmek için evvelâ şeytandan Allâh'a sığınmak lâzımdır. Sığınmak kalbin işidir. Dil ile sığınmak (istiâze) ise "E'ûzü billahi mine'ş-şeytâni'r-racîm" demektir.

E'ûzü okuyan, mendub.com "Her şeyi işiten, her gizliyi bilen Allâh'ım! Sen şeytanın vesvesesini işitiyorsun ve onu def' etmeye kâdirsin. Lütfunla onu benden uzaklaştır ki, sana itâat edebileyim." demiş olur.

Resûlüllâh (s.a.v.) buyurdular ki: mendub.com "Kur'ân-ı Kerîm'e tâzim 'E'ûzü billahi mine'ş-şeytâni'r-racîm' iledir, anahtarı da 'Bismillâhi'r-rahmâni'r-rahîm' dir."

Kul, "E'ûzü" okumak ile kalbe gelen vesveselerden kurtulur.

Vesvese; kulun kalbine, gizli düşman (olan şeytan)ın attığı birtakım gizli kelimelerdir ki, ona Allâh'dan başkası muttali olamaz, bilemez. Ondan kurtulmanın yolunu bizzât Allâhü Teâlâ bildirmiştir: "Her ne zaman da şeytandan bir vesvese seni dğrtecek olursa hemen Allâh'a sığın, o şüphesiz her şeyi hakkî ile işiten ve tamamı ile bilendir." (A'râf Sûresi, âyet 200)

mendub.com İnsanın en büyüğü,

en yüksek mevkide iken tevazu gösteren,

kudret sahibi iken aafeden,

kuvvetli olduğu vakit zulmetmeyen ve adaletle hareket edendir.


Abdülmelik b. Mervan

1. mendub.com Gözünü ve kalbini meşgul eden, kendisini Allâh'ı hatırlamaktan alıkoyan ve bakılması haram veya mekruh olan her şeyden korumak. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) "(Şehvet nazarı ile) bakmak, şeytanın zehirli oklarından bir oktur. Kim Allâh korkusuyla onu terk ederse, Allâhü Teâlâ ona öyle bir iman nasib eder ki, zevkini kalbinde duyar." buyurdular.
2. mendub.com Dilin orucu, dilini hezeyan, yalan, gıybet, koğuculuk, çirkin söz ve mücadeleden korumak; zikir, tesbih ve Kur'ân okuyarak meşgul etmektir. Peygamber Efendimiz (s.a.v.) bir hadis-i şeriflerinde;
"Oruç, (bütün fenalıklardan ve cehennemden) bir kalkandır. Sizden biriniz oruçlu olduğu vakit cahillik edip kem (kötü) söz söylemesin. Şayet birisi kendisiyle itişir ve kendisine çirkin kelimeler kullanırsa (ona); 'ben oruçluyum,' desin." buyurdular.
3. mendub.com Kulağı, dinlenilmesi dinde yasak olan herşeyden muhafaza etmektir.
4. mendub.com El ve ayak gibi diğer bütün uzuvlarını da kötülükten, midesini şüpheli lokmadan korumak.
5. mendub.com İftar vakti az yemek: Helal yemeğinden doyuncaya kadar yemek, fakat midesini tıkabasa doldurmamak. Malumdur ki oruçtan maksat açlık ile şehveti kırarak takvayı kuvvetlendirmektir.
6. mendub.com İftardan sonra korku ile ümit arasında olmaktır: Acaba orucu kabul edilen mukarrebler (Allâh'a yakınlar)dan mı, yoksa kabul olmayanlardan mıdır? Bunu düşünmelidir. hatta yalnız oruç değil, yaptığı her ibbadetin sonunda bunu düşünmelidir.

Allâhü Teâlâ, mendub.com insanı yaratmış ve onun sağlıklı, mutlu ve huzurlu yaşaması için de gerekli ortamı var etmiş, pek çok imkânı onun istifadesine sunmuştur. İnsanın sahip olduğu özellik ve üstünlekler, onun bu emaneti sorumsuz bir biçimde tahrip etmesini ve tüketmesini değil, aksine büyük bir sorumlulukla hareket etmesini gerektirmektedir.

Yüce dinimiz, her hususta olduğu gibi çevre konusunda da bize telkinlerde bulunmaktadır. Kur'ân'da, insanın zararlı eylemleri dolayısıyla karada ve denizde bozulmanın meyana geldiğini, bu nedenle insanın (dünya ve ahirette) acı sonuçlarla karşılaşacağı haber verilmektedir (Rûm, 30/41). Sevgili Peygamberimiz mendub.com de ağaç dikmeyi teşvik etmiş, akar ve durgun suların kirletilmemesi, yol ve sokakların temiz tutulması yönünde önemli uyarılarda bulunmuştur.

Çevre içerisinde canlı ve cansız her türlü varlığın onun varlığına, birliğine, güç ve kudretine delalet etmesi, çevreyi koruyup temiz tutmayı daha da zorunlu hâle getirmektedir (Nahl, 16/12-18).