Dinimizin kıymet verdiği mübârek üç aylardan Recep ayı tevbe, hürmet ve ibâdet; Şaban muhabbet ve hizmet; Ramazan ise yakınlık ve nimet ayıdır. Allahü teâlâ, Şaban ayını, Peygamberimize "sallallahü aleyhi ve sellem" mahsus kılmıştır.

Zünnûn-i Mısrî hazretleri buyurdu ki: "Recep tohum ekme, Şaban sulama, Ramazan ise hasat ayıdır."

Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:
mendub.com (Şaban-ı şerîf, benim kendime mahsus bir aydır. Hak teâlâ hazretleri Arş-ı âlânın meleklerine azamet-i şâniyle buyurur ki: "Ey benim meleklerim, gördünüz mü? Benim kullarım, sevgilimin ayına tâzim ve hürmet ediyorlar. İzzetim, celâlim hakkı için ben de kullarımı af ve mağfiretime nail eyledim.")

Şaban ayında oruç tutmakla ilgili hadîs-i şerîfte buyuruldu ki:

mendub.com "Her kim, Şaban-ı şerîfte üç gün oruç tutarsa, Hak teâlâ, Cennet-i âlâda ona bir yer hazırlar."

Şaban ayının son günleri gökte hilâli aramak da ibâdettir. Çünkü, oruca Ramazan hilâlini görmekle başlanır. Şaban-ı şerîf, hayırların çoğaldığı, bereketlerin indiği, hataların terk edildiği, günahların örtüldüğü bir aydır. Bu ayda Peygamber efendimize çok salevât-ı şerîfe okumalıdır.

Berat gecesi, Şaban ayının ondördünü onbeşine bağlayan gecedir.

Ramazan orucuna hazırlanmak için Şaban ayının onbeşinden sonra, oruç tutmamalı, kuvvetli ve lezzetli şeyler yiyerek, vücudu kuvvetlendirmeli ve böylece farzları yapmaya hazırlanmalıdır.

Bir Başkası Adına Vekâ-leten Mal Alan Komisyoncu, Kendi Komisyonunu Da Ekleyerek Fiyatı Yüksek Göstermesi Caiz Olur mu?

mendub.com Bir başkası adına vekaleten mal alan kişi, satın aldığı malı kendi adına değil, müvekkili adına satın aldığı için, kaça almışsa o fiyatı söylemek zorundadır. Dolayısıyla malın alış fiyatı üzerine kendi komisyonunu da ekleyerek alıcıdan o kadar para alması caiz olmaz.

mendub.com "Allâh'ım!

Günahlarımı kar ve dolu suyu ile yıka

ve beyaz elbiseyi kirden temizler gibi kalbimi hatalardan arındır."


(Buhârî, Deavât, 39)

İslam devleti hazinesi, maliye teşkilatı.

Beytülmâl, devlet gelirlerini muhfaza eder, gerekli yerlere sarfeder, devletin gelirleri ile giderleri arasında dengeyi sağlamaya çalışır ve bütçenin bütün vazifelerini görürdü.

Beytülmâl'ın gelirleri dört yoldan sağlanırdı:
1. mendub.com Zekat malları,
2. mendub.com Ganimetin, çıkarılan maden ve definelerin beşte biri,
3. mendub.com Gayr-i müslimlerden haraç ve cizye olarak alınan mallar,
4. mendub.com Varisi olmayan zenginlerin bıraktığı mal ve yerde bulunup sahibi bulunmayan mallar.

Beytülmâlden, ayırım yapmadan bütün fakirler, zekat me'murları, alimler, öğretmenler, vaizler, din dersi öğrenen talebeler, borçlular, Peygamber efendimizin soyundan gelenler ve askerlerin hepsi haklarını alırlardı.

imam-ı Ebu Yusuf bir suale bilmiyorum deyince; "Hem Beytülmâlden maaş alıyorsun, hem de cevap vermiyorsun" dediler. Bunun üzerine İmam-ı Ebu Yusuf; "Beytülmâlden, bildiklerim kadar ücret alıyorum. Bilmediklerim için alsaydım, Beytülmâlde bulunanların hiç biri yetişmezdi" dedi.

Hiç mendub.com kimsenin hatasını yüzüne vurmayınız.

Hatayı işleyene, hatasını başka birini misal göstererek anlatınız.


Hz. Ali (r.a.)

mendub.com Ehl-i sünnetin amelde 4 hak mezhebinden biri olan Hanefî mezhebinin kurucusudur. Mutlak müctehiddir. İslâm tarihinde, rehber edinilen, yolundan daha çok gidilen başka bir şahıs yoktur.

Asıl ismi Numan’dır. Babası Sabit, Hazret-i Ali ile görüşmüş, zürriyeti için duâ almıştır. Ebû Hanife, hakiki Müslümanların babası demektir. Yoksa Hanife isimli bir kızı yoktur. Hicrî (80-150), milâdî (699-767) seneleri arasında Kûfe ve Bağdat’ta yaşadı. Bağdat'ta şehit edildi.

Kûfe Câmisi’nde ders verirken bin talebesi her dersinde bulunurdu. Bir meseleye cevap bulunca talebelerine söylerdi. Hepsi uygun görürlerse; “Elhamdülillah” diyerek talebelerine; mendub.com “Bunu yazınız!” buyururdu.

İslâmiyette ev sahibi, aile reisi odur. Bütün diğer müctehidler, onun çocuklarıdır. Müslümanların imamı, Tabiinin yükseği, ümmetin ışığı, imamların, müctehidlerin medâr-ı iftiharıdır. İslâm dünyasında ilimleri ilk defa tedvin ve tasnif eden odur. Din bilgilerini kelâm, fıkıh, tefsir, hadis vs. isimleri altında ayırarak bu ilimlere ait kaideleri tespit etti. İmâm-ı a’zamın; her hâlini, kemâlini, zekâsını, ilmini, ictihad ve istinbatının derinliğini anlatmak imkânsızdır. Fıkıhtaki çok geniş bilgisini ve hele kıyastaki harikulâde kuvvetini ve zühd ve takvadaki ve hilm ve salâhtaki, akıllara hayret veren üstünlüğünü bildiren kitaplar, sayılamayacak kadar çoktur.

Hanefî mezhebi Osmanlı Devleti zamanında her yere yayıldı. Bugün bütün dünyadaki Müslümanların dörtte üçü, onun yolundadır. Kalan dörtte birinde de ortaktır.

İmâm-ı A’zam Hazretleri hicrî 80 senesinde dünyaya gelmiştir. Ashâb-ı Kirâm’dan Enes bin Mâlik, Câbir bin Abdullâh, Abdullah bin Ebî Evfâ, Ebu't-Tufeyl Âmir bin Vâsile ve Abdullâh bin Enîs, Vâsile bin Eska‘, Abdullâh bin Ceri' hazretlerinden hadîs rivâyet etmeye icâzet almış ve hadîs rivâyet etmişlerdir. (radıyallâhü anhüm)

İmâm-ı A’zam (rh), Tâbiîn arasından ictihâd fazîleti ile mümtâz olup Ehl-i sünnet akâidini ve fıkhını rivâyeten ve dirâyeten delilleri ile beyân edip yazmışlardır. Allâh tarafından mazhar olduğu kemâlât, zühd ve takvâsı ile imamlar arasında mümtâzdır. Yaşı 70'e ulaştığında hicrî 150'de vefât etmişlerdir.

Dînin aslî delilleri olan kitâb, sünnet, icmâ’ ve kıyâs yoluyla tesis eylediği mezhebi büyük âlimler arasında kabul görmüş ve hükümleriyle amel edilmiştir. İbrahim bin Edhem, Şakîk-ı Belhî, Ma‘rûf-i Kerhî, Bâyezîd-i Bestâmî, Fudayl bin Iyâz, Ebû Dâvûd-ı Tâî, Ebû Hâmid Leffâf, Halef bin Eyyûb, Abdullâh bin Mübârek, Vekî‘ bin Cerrâh, Ebûbekr Verrâk (rahimehümullâh) gibi evliyâ-i kirâmın onun mezhebine uymaları mezhebinin kuvvetine en büyük bir delîldir.

Derslerine en fazla devâm edenlerden Mis‘ar bin Kidâm (rh.) şöyle anlattı: İmâm-ı A‘zam Hazretleri sabah namazından sonra ilim öğretmek için oturur, yatsı namazına kadar devam ederdi. Abdestini tazelemek ihtiyacı hissetmez, yemek için de kalkmazdı. Hiç uyumazdı, ancak öğleden önce hafifçe bir ağırlık çöktüğü görülürdü.

Onu takib ettim, yatsıdan sonra insanlar dağıldığında bütün gece mescidde ibâdet etti, sabah yaklaştığında namaza hazırlanmak için evine girdi.”

İmâm-ı A’zam Hazretleri buyurdular:

mendub.com "Ben Allâh’a duâ ederken anne babamdan önce hocam Hammâd’a duâ ediyorum."

İmâm-ı A’zam Hazretlerine ‘halkın sefilleri kimdir?’ diye soruldu. ‘Nimete nankörlük edenlerdir.’ buyurdu.

mendub.com Şâban ayı, Resûlullâh Efendimiz (s.a.v.) ayıdır. Bu itibarla bu ayda selavatı- şerifiye çok devam etmek lazımdır. Yine mümkün oldukça istiğfar ve İhlas-ı Şerif okumalı, teheccüd ve tesbih namazları kılmalı ve hatm-i enbiya yapmalıdır.

Şâban ayı, şerefli, ulvi, berata erdirici, ilahi ihsana kavuşturucu, mü'minlere rahmet, kafirlere fazap olan ve ilahi nura nail eden bir aydır. Bu ayın birinci gecesinde, her rek'atte bir Fatiha, üç Ayetü'l-Kürsi ile bir tesbih namazı kılınır. (Dua ve İbadetler, Fazilet Neşriyat)

Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
Şaban-ı Şerif, benim kendime mahsus bir aydır. Hak Teâlâ hasretleri Arş-ı alanın meleklerine azamet-i şaniyle buyurur ki: "Ey benim meleklerim, gördünüz mü? Benim kullarım, sevgilimin ayına tazim ve hürmet ediyorlar. İzzetim, celalim hakkı için ben de kullarımı af ve mağfiretime nail eyledim."

mendub.com Şaban ayında oruç tutmakla ilgili hadis-i şerifte buyuruldu ki:
"Her kim, Şaban-ı şerifte üç gün oruç tutarsa, Hak Teâlâ, Cennet-i alada ona bir yer hazırlar."

Şaban ayının son günleri gökte hilali aramak da ibadettir. Çünkü, oruca Ramazan hilalini görmekle başlanır. Şaban-ı şerif, hayırların çoğaldığı, berektelerin indiği, hataların terkedildiği, günahların örtüldüğü bir aydır. Bu ayda Peygamber Efendimiz (s.a.v.) çok selavat-ı şerife okumalıdır.


Şâbân ayı üç ayların ikincisidir. Bu aya ait bazı vazifeler vardır. Mağfiret gecesi olan mendub.com Berat gecesi de bu ay içindedir.

Şaban ayı, Peygamber Efendimiz (s.a.v.)'in ulaşmayı arzuladığı ve içinde bin aydan daha hayırlı Kadir gecesinin bulunduğu Ramazan-ı Şerif ayına bir adım daha yaklaşıldığının müjdesini de verir.

Üsâme b. Zeyd (r.a) anlatır:
"Resûl-i Ekrem (s.a.v.) Şaban ayında oruç tuttuğu kadar hiçbir ayda oruç tutmazdı. Ben,

'Ey Allâh'ın resûlü! Şaban ayında oruç tuttuğunuz kadar, hiçbir ayda oruç tuttuğunuzu görmedim' dedim. Resûlullâh (s.a.v.) şöyle buyurdu:
mendub.com 'Receb ve ramazan ayları arasında olan bu aydan insanlar gafil kalıyor. Halbuki bu ay, amellerin Allâh'a arzedildiği aydır. Ben amellerimini oruçlu iken ilâhî huzura arzedilmesinden hoşlanırım'" (Ahmed b. Hanbel).

Ödünç (âriyet) malın iade masafları ödünç alan kişiye aittir. mendub.com Ödünç alınan malın ne şekilde geri verileceği hususunda, yaygın olan örfün hükümleri geçerlidir. Bu kurallara uyulmazsa malda meydana gelecek zarırın tazmini gerekir (Merğinânî, el-İhtiyâr, III, 404). Zira örf ile tayin nass ile tayin gibidir (Mecelle, 43-45).

mendub.com "Allâh'ım!

Günahlarımını küçüğünü büyüğünü, öncesini sonunu,

açığını ve gizlisini, hepsini bağışla."


(Müslim, Salât, 216)

İhlâs, herhangi bir işi güzel bir niyetle saf bir kalb ile yapmak, o işe başka bir şey karıştırmamaktır. Buna "Hulûs" da denir.

Yapılan vazifelerin kıymetleri ihlâsa göre artar. Zıddı riyâ olup bir vazifeyi sırf gösteriş veya maddi bir menfaat için yapmaktır. Riyâkar adamın yaptığı amelin mükafatını Cenâb-ı Hakk(tan dilemeğe yüzü olmaz.

Hadis-i şerifte mendub.com "Şüphe yok ki Allâhü Teâlâ sırf kendisi için ve kendsinin rızası istenilerek yapılan amelden başkasını kabul etmez." buyurulmuştur.

İlim tohum, amel ondan bitendir. Suyu ise ihlâstır. Muhakkak Allâh'ın kuralları vardır ki hayırlı bir ameli gördüklerinde hemen onu öğrenirler. Öğrendikten sonra işlerler. İşlediklerinde de ihlaslı olurlar. İhlaslı olmaları bütün hayır kapılarını onlara açar.

İmam-ı Gazali (rh.) nakletti:
Abidlerden bir zat şöyle hikaye etti: "Deniz yoluyla cihada çıkmıştım. Bir yerde bazı satıcılar geldi. Ben orada gazada kullanmak niyeti ile hayvanım için bir yem torbası satın aldım. Sonra başka bir şehre geldiğimde onun daha pahalı olduğunu görüp sattım ve kar ettim.
O gece rüyamda gördüm ki semadan iki kişi inmiş. Biri diğerine gazileri yaz, diye emretti. Yazarken ona "Şu gezmeşe çıkmıştır, şu riyakardır, şu tüccardır, şu Allâh yolundadır." diye yazdırdı.

Sonra bana baktı ve "Şunu da tüccardan yaz." dedi. Ben hemen "Allâh Allâh, şu işe bak. Biliniz ki ben ticaret için çıkmadım, yanımda ticaret eşyası yoktur. Ben ancak Allâh yolunda gaza niyeti ile çıktım." dedim. Bana "Ey ihtiyar, sen dün kar etmek isteyerek yem torbası satın almıştın." dedi. Ben ağlayarak "Beni tüccardan yazmayınız." dedim.

Yanındaki ona baktı ve "Ne dersin?" diye sordu. O da "Şöyle yaz ki, fülan zat gazi olarak çıktı, ancak yolda kar etmek üzara bir yem torbası satın aldı. Allâhü Teâlâ onun hakkındaki hükmünü verir." dedi.