Duâ; mendub.com davet kelimesi ile aynı kökten gelir ve "çağırmak, istemek, yardım dilemek" anlamlarına gelir. Dua aşağıdan yukarıya, küçükten büyüğe doğru yönelen bir iletişimdir. Dua her kul için geçerli olan, insanın Rabbi ile arasında vasıtasız gerçekleştirdiği bir konuşmadır.

Dua sadece Allah'a yapılır. Dua acizliğin, yani kulluğun itirafı olduğu ve Allah'ı tek yaratıcı bilmenin göstergesi olduğu için kulluğun ve ibadetlerin özüdür. Duâ ederek Rabbini anan kimseyi Cenâb-ı Hak da anar (Bakara, 2/152).

Cenâb-ı Hak "De ki: mendub.com (Kulluk ve) yalvarmanız olmasa, Rabbim size ne diye değer versin?" (Furkan, 25/77) buyurmuştur. Dinin direği namaz da, Kur'ân'da iki yerde (En'âm, 6/52; Kehf, 18/28) dua kelimesi ile ifade edilmiştir. Cenab-ı Hak dua edene karşılığını muhakkak vereceğini bildirmiştir. (Mü'min, 40/60). "Ben yakınım. Biri benden bir şey istediğinde onun duasına karşılık veririm." (Bakara, 2/86)

Dua ederken kime el açtığımızın farkında olarak, Rabbimizin mutlak zenginlik sahibi olduğunu bilerek, sevgi ve tazim duyguları içinde lütuf ve yardım dilemeliyiz.

Üç şey üzüntü ve kederi giderir, gönlü açar;

mendub.com Allâh'ı anmak,

Allâh dostu ile buluşmak,

hikmet sahibi kimselerin sözlerini dinlemek.


Sûfyan-ı Sevri

Hz. Nûh Aleyhisselâm ölüm döşeğinde iken oğlu Sam'a şu öğütleri vermişti:

Ey oğlum! Kalbinde zerre miktarı şirk olduğu halde kabre girme! Çünkü Allâh'ın huzuruna müşrik olarak gelen kimse için bir delil yoktur.

Oğlum! Kalbinde zerre miktarı kibir olduğu halde de kabre girme! Çünkü kibriya (azamet) ve büyüklük Yüce Allâh'ındır. Onunla çekişen kimseye Allâh gazap eder.

Ey oğlum! Kalbinde zerre miktarı rahmetten ümit kesmiş olarak da kabre girme! Çünkü sapıklığa düşümüş kimseden başkası, Allâh'ın rahmetinden ümit kesmez.

Seni iki şeyden yasaklıyor ve sana iki şeyi emrediyorum: Emrim, mendub.com "Lâ ilâhe illallah" ile "Sübhanallahi ve bi-hamdihi" kelimeleridir. Bunlar her şeyin duâsıdır, halk bunlarla rızıklanır. Seni şirkten ve kibirden de yasaklıyorum.

Resûlullâh Efendimiz (s.a.v.) bir topluluğa namaz kıldıran bir adamın kıbleye doğru tükürdüğünü gördü.

Onlara mendub.com "Bu adam size namaz kıldırmasın." buyurdu. Adam bu hadiseden sonra namaz kıldırmak isteyince ona Resûlullâh Efendimiz (s.a.v.)'in emrini bildirdiler. o da gidip Resûlullâh Efendimiz (s.a.v.)'e sorunca mendub.com "Evet, öle dedim." buyurdular.

Bayezid-i Bestâmî (r.a) anlatıyor:
Bana abid bir kişiden medihle söz edilmişti. Merak ettim ve onu ziyarete gittim. adamın kıbleye doğru tükürdüğünü görünce ziyaretten vazgeçip geri döndüm. Çünkü, dinin küçük bir edebine riayet etmeyen bir şahsa dinin yüksek sırları hususunda nasıl güvenilebilir?

Seriyyü'r-Sakati (r.h) şöyle demiştir:
"Bir gece namaz kılmış ve namazdan sonra mihrapta ayaklarımı uzatmıştım. Gaipten "Hükümdarlarla böyle oturuyor musun!" diye bir ses geldi. Ben de 'İzzetin ve Celalin hakkı için bir daha asla mihrapta ayaklarımı uzatmam.' dedim."

Vadesinde ödenmeyen bir borcun altın ya da dövize çevrilerek yeni bir vade belirlenmesi caiz midir?

mendub.com Bir borçlu, para veya mal borcunu vadesinde ödemekle yükümlüdür. Alışverişten doğan borçlarda vade bağlayıcıdır. Ödünç (karz-ı hasen) borçlarında hanefilere göre vade bağlayıcı olmadığı için, alacaklı her zaman vadeyi kaldırarak borcun ödenmesini isteyebilir.

Vadesi gelen ödünç veya veresiye mal satışından doğan bir borcunu borçlu, sözleşmedik para cinsinden ödemekle yükümlüdür. Ancak borçlu bunları, alacaklının rızası bulunmak ve peşin olması şartıyla başka cins bir para veya malla da ödeyebilir.

Borç, karşılıklı rıza ile ödeme tarihindeki kur üzerinden altın veya dövize çevrildikten sonra alacaklı borçluya yeni bir vade de tanıyabilir.

mendub.com "Allâh'ım!

Sen yardım istenilensin, duâlar ancak sana ulaşır,

duâları sen kabul edersin, güç ve kuvvet ancak Allâh ile birlikte vardır."

(Tirmizî, Deavâü, 94)

Vera: Takva, günahtan uzak durmak, Allah korkusu, güzel amellere devam etmek, dünyânın geçici metaı peşinde koşmayı terk etmektir.

Vera 'nın üç mertebesi vardır:
1. mendub.com Haram olan şeyleri terk etmek. Haramı işleyen fâsık ve fâcir olur.

2. mendub.com Şüpheli şeylerden sakınmak. Yani ummadığı başka bir taraftan harama düşmemek için dînen almasına ruhsat olduğunu bildiği şeyi kalbiyle de helâl olduğuna kanaat getirdikten sonra almaktır. Bu sâlihlerin veraıdır.

3. mendub.com Nefsini şehvetlerinin birçoğundan tutmak. Bu müttakîlerin veraıdır.

Peygamber Efendimiz (s.a.v.) buyurdular:
mendub.com “Muhakkak helâller apaçık deliller ile beyân olunmuştur, haramlar da delilleri ile bellidir. Bu helâl ve haram arasında şüpheli bazı şeyler vardır ki insanların çoğu onların hükmünü bilmez. Kim şüphelilerden sakınırsa dînini ve ırzını dînde kötü bir hâle düşmekten korumuş olur. Kim de şüphelilere düşerse harama yaklaşmış olur. Bunun misali, sultana ait ve başkalarına yasak olan bir arazi etrafında koyunlarını güden bir çoban gibidir ki koyunları oraya girebilir. İyi bilin ki her sultanın mîrisi, (başkasının girmesi yasak olan arazisi) vardır. Allâh’ın da himâye edip girilmesini, hatta yaklaşılmasını bile yasakladığı şey haramlardır.”
mendub.com “Sana şüphe veren şeyi terk et, hiç şüphesiz helâl olanı al.”
mendub.com “Dînde en hayırlı amel vera (şüphelilerden sakınmak)dır.”

Tâbiînden Muhammed bin Vâsi (rh.) yemekte az bir tuz yettiği gibi az bir vera ile duâ etmek de duânın kabûlüne sebeptir.” demişlerdir.

Veraın en güzel misallerinden biri şudur:
Beytülmal koyunları Kûfelilerin koyunları ile karışmıştı. İmâm-ı A’zam hazretleri harama düşmemek için koyunun yedi sene yaşadığını öğrendi ve yedi sene koyun eti yemedi.

Bekayı hak tanıyan,

sa'y (çalışma)'i bir vazife bilir,


Çalış, mendub.com çalış ki,

beka sa'y olursa hak edilir.


Mehmet Akif Ersoy

1. mendub.com Erkek olmak, kadına farz değil, fakat kılarsa öğle sakıt olur. (namazını tekrar kılmaz)
2. mendub.com Cum'aya gitmek için hür ve serbest olmak, böyle olmayanlara farz değildir.
3. mendub.com Mukim (yerleşik) olmak, yolculara farz değildir.
4. mendub.com Hasta olmamak,
5. mendub.com Kör olmamak,
6. mendub.com Ayakları olmamak,
7. mendub.com Namaza gitmeye mani bir özürü bulunmamak, (Düşman korkusu, şiddetli yağmur, fazla çamur vb.) şeylerde cum'a namazına gidilmemesini mubah kılacak mazaretlerdir, (İhya:1.c.s:489)

Ebû Muhammed Mervezî (rh.a) şöyle der: "Şeytan, işlediği şu beş şeyden dolayı bedbaht olmuştur:
mendub.com Günahını itiraf etmedi.
mendub.com İşlediği günaha pişman olmadı.
mendub.com Kendini kınamadı, ayıplamadı.
mendub.com Hemen tövbeye yönelmedi.
mendub.com Allâhü Teâlâ'nın rahmetinden ümidini kesti.

Adem (a.s) ise şu beş özelliğinden dolayı saadet ehlinden olmuştur:
mendub.com Günahını itiraf etti.
mendub.com Yaptığı hatadan dolayı pişmanlık duydu.
mendub.com Nefsini kınayıp, ayıpladı.
mendub.com Vakit kaybetmeden hemen Allâhü Teâlâ'ya tövbe etti.
mendub.com Allâhü Teâlâ'nın rahmetinden ümidini kesmedi."